Draaihals geluid
Heb je ooit in het bos een vreemd, schel gekekker gehoord dat je niet kon plaatsen? Dit bijzondere draaihals geluid onderscheidt deze zeldzame vogel van andere spechtensoorten zoals de grote bonte specht en zwarte specht.
De Jynx torquilla, zoals de draaihals wetenschappelijk heet, maakt tijdens de broedtijd een klaaglijk geluid dat door het bos echoot. Je leert in dit artikel hoe je dit unieke geluid herkent en wat het vertelt over deze mysterieuze vogel.
Samenvatting
- De draaihals maakt een schel, klaaglijk gekekker dat hem onderscheidt van andere spechten zoals de grote bonte specht.
- Tijdens de broedtijd (mei-juni) gebruikt de Jynx torquilla zijn kenmerkende roep om een partner te vinden en zijn territorium te verdedigen.
- De broedperiode duurt 11-14 dagen, waarbij de jongen 20-25 dagen in het nest blijven voordat ze uitvliegen.
- Nationaal Park de Meinweg en het Elfenmeer in Limburg zijn goede plekken om de draaihals te horen en te zien.
- De Veluwe en open duingebieden bieden in augustus en september de beste kansen om deze ernstig bedreigde vogelsoort te spotten.
Het unieke geluid van de draaihals
De draaihals (Jynx torquilla) maakt een zeer kenmerkend geluid dat je direct herkent in het veld. Tijdens de broedtijd in mei en juni produceert deze bijzondere spechtensoort een schel, klaaglijk gekekker.
Dit geluid verschilt sterk van wat je hoort bij andere spechten zoals de grote bonte specht of zwarte specht. Je kunt dit unieke geluid vooral waarnemen wanneer de vogel zijn territorium verdedigt of een partner probeert aan te trekken.
De roep draagt ver en helpt je om deze schuwe vogel te lokaliseren, zelfs als hij zich verstopt tussen de bladeren.
Het geluid speelt een cruciale rol tijdens de broedperiode, die 11-14 dagen duurt. Ouders communiceren met elkaar via deze specifieke roep terwijl ze om beurten het nest bewaken. De jongen, die 20-25 dagen in het nest blijven, ontwikkelen geleidelijk hun eigen vocale vaardigheden.
Anders dan de groene specht zoekt de draaihals vaak voedsel bij mierenhopen, waar hij met zijn lange tong mieren verzamelt. Europese vogelrichtlijnen beschermen deze fascinerende soort vanwege zijn afnemende aantallen.
Laten we nu eens kijken naar de rol van dit geluid in het gedrag en de communicatie van de draaihals.
De rol van het geluid in gedrag en communicatie
Het kenmerkende geluid van de Jynx torquilla speelt een cruciale rol in hun sociale leven. Je kunt dit unieke geluid vooral horen tijdens het broedseizoen wanneer deze vogels hun territorium afbakenen.
Met een lengte van 16-17 cm produceert deze kleine vogel een verrassend luid geluid dat lijkt op het geluid van een groene specht, maar toch duidelijk anders klinkt. Dit geluid helpt hen bij het vinden van een partner en het verdedigen van hun nest tegen mogelijke indringers zoals de grote bonte specht.
De flexibele hals van deze vogel draagt bij aan de productie van dit bijzondere geluid.
Communicatie via geluiden helpt deze spechtensoort ook bij het lokaliseren van voedsel. Je zult merken dat ze specifieke geluiden maken wanneer ze een mierenhoop ontdekken, hun favoriete voedselbron.
Deze vogels leggen jaarlijks 1-2 broedsels met 7-12 eieren per keer, en geluidssignalen waarschuwen andere familieleden voor gevaar. Hun bruine camouflagekleur biedt bescherming, maar hun vocale waarschuwingen zijn net zo belangrijk voor overleving.
Mobiele apps kunnen je helpen deze geluiden te herkennen en op te nemen tijdens je wandelingen in het bos.
Geluidsopnames en herkenning van de draaihals
Je kunt prachtige geluidsopnames van de jynx torquilla vinden in Nationaal Park de Meinweg, vooral bij het Elfenmeer in Limburg. Natuurliefhebbers zoals Anja van Halbeek en Ernest van Asseldonk hebben in zomer 2024 deze bijzondere vogel vastgelegd.
Hun waarnemingen helpen om het verschil tussen de draaihals en andere spechtensoorten zoals de kleine bonte specht te herkennen.
Waarneming.nl biedt handige hulpmiddelen om draaihalzen te identificeren. Dit platform, ondersteund door Naturalis en WWF, laat je geluiden beluisteren en eigen observaties toevoegen.
De mobiele apps maken het mogelijk om in het veld direct de roep van de draaihals te vergelijken met die van de groene specht of zwarte specht. De Veluwe en open duingebieden vormen tijdens augustus en september de beste plekken om deze unieke vogel te spotten.
Conclusie
Het mysterieuze geluid van de draaihals maakt deze vogel echt bijzonder. Je herkent deze zeldzame specht direct aan zijn schelle, klaaglijke roep tijdens de broedtijd. Luister goed naar dit unieke gekekker wanneer je in gebieden met zandgrond en mierennesten komt.
De jynx torquilla verschilt hiermee duidelijk van zijn familieleden zoals de grote bonte specht en groene specht. Bescherm deze ernstig bedreigde soort door hun leefgebieden te behouden, zodat toekomstige generaties ook kunnen genieten van dit fascinerende geluid in de Nederlandse natuur.
Ontdek ook de fascinerende wereld van vogelgeluiden met onze gids over het geluid van de drieteenmeeuw en het geluid van de Dodaars.
Veelgestelde Vragen
1. Wat is het verschil tussen het geluid van een draaihals en een kleine bonte specht?
Het geluid van een draaihals klinkt als een herhaald “”kee-kee-kee”” terwijl de kleine bonte specht een kort, scherp “”kik”” maakt. De draaihals heeft een langere, meer nasale roep die lijkt op een valkensoort. Dit unieke geluid helpt vogelaars om deze soorten in het veld te onderscheiden.
2. Hoe vergelijk je het geluid van een draaihals met dat van een grote bonte specht?
De grote bonte specht maakt een hard, kort “”tjik”” geluid en roffelt vaak op bomen. De draaihals roffelt nooit en produceert in plaats daarvan een mysterieus, langgerekt “”wee-wee-wee”” geluid dat veel zachter klinkt. Dit verschil maakt de draaihals direct herkenbaar in het bos.
3. Wanneer kun je het geluid van de draaihals het beste horen?
Het mysterieuze geluid van de draaihals is vooral in het voorjaar te horen tijdens de broedtijd. Anders dan de kleine bonte specht en grote bonte specht, die het hele jaar door roepen, laat de draaihals zich vooral horen tussen april en juni wanneer hij zijn territorium verdedigt.
4. Waarom maakt de draaihals dit unieke geluid?
De draaihals gebruikt zijn kenmerkende geluid voor territoriumafbakening en om partners aan te trekken. Hoewel hij familie is van de grote bonte specht en kleine bonte specht, heeft de draaihals een ander leefpatroon. Hij roffelt niet op bomen maar vertrouwt volledig op zijn stemgeluid voor communicatie met soortgenoten.
